Elektrostatik filtreler, garanti edilen özelliklerin tam ve sürdürülebilir bir şekilde sağlanabilmesi için uygun şekilde çalıştırılmalı ve bakımlarının yapılması sağlanmalıdır. Bu ihmal edilirse, zaman içerisinde performansta ciddi düşüşler kaçınılmaz olacaktır.
Elektrostatik filtrelerin düzgün ve sürdürülebilir bir şekilde çalışmasının ön koşulu sistemin belirli periyotlarla izlanmesi, gözlemlenmesi ve elektriksel verilerin kayıt altına alınması ile mümkündür.
Bu nedenle aşağıdaki ana unsurların dikkate alınması gereklidir:
• Toplama plakası ve deşarj elektrodları silkeleme sistemlerinin doğru bir şekilde çalıştığı kontrol edilmelidir. Bu kontrol sadece dışarıdan motorların dönüşü ile sınırlı kalmamalıdır. Kısa süreli duruşlarda mutlak suretle çekiçlerin her bir örse doğru bir şekilde (eksenli) vurduğu gözlemlenmelidir. Motoru çalışan ancak filtre içerisinde kaplin sıyrılması ya da mil kesmesi sonucunda dönmeyen milin olabileceği ya da düşen bir çekiç veya örsün olabileceği unutulmamalıdır.
• Yüksek gerilim sistemlerinin sağlıklı çalıştığı kontrol edilmelidir. Seknoder gerilim ve akım değerleri mutlaka gözlemlenmeli, kayıt altına alınmalı ve operatörler tarafından dramatik değişiklikler izlenmelidir.
Ana kontroller, elektrostatik filtrelerin iç parçalarının ayrıca aşınma ve yıpranma açısından da denetlendiği daha uzun duruşlarda yapılabilirler. Bir ana kontrol, artık düzgün çalışmayan parçaların, hasar görmüş parçalarını tamir veya değiştirme imkanı sunar. Ana kontrol 2 yılda bir veya uzun bir duruş planlandığında her periyotta yapılmalıdır. Detaylı olarak aşağıdaki parçaları kontrol edilmelidir:
• Çekiçler (toplama plakası, deşarj elektrodu ve gaz dağılım sistemleri)
• Yataklar (tüm silkeleme sistemleri)
• Yatak burçları (tüm silkeleme sistemleri)
• Kaplinler
• İzolatörler
• Toplama plakası ve deşarj elektrodları üzerindeki korozyon miktarı
• Toplama plakası ve deşarj elektrodları arasındaki mesafe (ayar kontrolü)
• Özellikle adam kapakları etrafında olmak üzere yan duvarlardaki korozyon ve hasarlar
• Toplama plakası ve deşarj elektrodları üzerindeki anormal toz birikmeleri
• Toz bunkerlerindeki anormal toz yığılmaları
• Gaz giriş ve çıkış perdelerindeki anormal toz birikmeleri, deformasyonları
• Kapı sızdırmazlıkları
• Isıtıcı sistemin verimi (izolatör ısıtıcıları, bunker ısıtıcıları)
• Yüksek gerilim sistemleri, bağlantı busingleri
• Toplama plakalarını her yıl kontrol ediniz
• Deşarj elektrodlarını her yıl kontrol ediniz
• Deşarj elektrod uçlarını her yıl kontrol ediniz
• Toplama plakası üst taşıyıcı kirişlerini her yıl kontrol ediniz
• Deşarj elektrod taşıyıcı sistemi her yıl kontrol ediniz
• Silkeleme millerini, kaplinleri her yıl kontrol ediniz, gerekli ise yenileyiniz
• Silkeleme yataklarını ve burçlarını her ay kontrol ediniz,
• Silkeleme çekiçlerini ve örslerini her ay kontrol ediniz. İki yılda bir değiştiriniz
• Silkeleme motorlarını her yıl kontrol ediniz
• Bütün izolatörleri her yıl kontrol ediniz
• Kapı sızdırmazlıklarını her yıl kontrol ediniz. Contalarını yenileyiniz.
• Isıtıcıları ayda bir kontrol ediniz
• Gaz dağılım perdelerini her yıl kontrol ediniz
• İzolasyonları her ay kontrol ediniz
• Filtre duvarlarını her yıl kontrol ediniz
• Filtre topraklama baralarını her yıl kontrol ediniz.
Elektrofiltrenin devreye alınmasında 3 ana faz söz konusudur:
• Soğuk testler (2 – 3 gün)
• Sıcak testler (2-3 gün)
• Sistem optimizasyonu (1-2 gün)
Soğuk testler öncesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır
• Mekanik ve elektriksel montajın tam olarak tamamlandığından emin olunmalıdır
• Elektrofiltre içerisi komple temizlenmelidir. Montaj ekipmanları, artıkları, geçici platformlar vb parçalar filtre içerisinden çıkarılmalıdır.
• Bütün motorlar, üniteler, toz nakil sistemleri, kontrol ekipmanları monte edilmiş olmalıdır
• Topraklama tamamlamış olmalıdır
• Kablolar bağlanmış olmalıdır
• Trafo ve kontrol panosu hazır olmalıdır
• Elektrofiltre giriş kapakları ve filtreye girilmesi muhtemel tüm kapaklar kapatılmış olmalıdır. Bütün güvenlik kuralları uygulanmalıdır.
• İzolatör ısıtıcıları kontrol edilmelidir
• Bunker ısıtma sistemleri kontrol edilmelidir.
• Bunker vbratörleri kontrol edilmelidir.
Fonksiyon testleri aşağıdaki şekilde yapılmalıdır:
• Elektrofiltre yardımcı sistemleri (silkelemeler, ısıtıcılar vs) kontrol sistemi çalıştırılmalıdır
• Bütün silkeleme sistemlerinin dönüşleri kontrol edilmelidir
• Isıtıcı fanının dönüş yönü kontrol edilmelidir.
• Bütün ısıtıcı sistemleri devreye alınmalıdır. Isıtma etkisi kontrol edilmelidir. Termostatlar kontrol edilmelidir.
• Bunker seviye kontrol cihazları test edilmelidir.
• Bütün silkeleme sistemleri 24 saat boyunca çalıştırılmalıdır. Her bir çekiç sisteminin tam olarak işlevselliği göz ile kontrol edilmelidir.
• Lokal butonların kontrolleri yapılmalıdır
• Yüksek gerilim sistemi devreye alınmalıdır
• Sekonder gerilim ve sekonder akım değeri kayıt altına alınmalıdır
• Voltaj/Akım diyagramı kontrol edilmelidir.
Soğuk testlerde başarı sağlandıktan sonra işletmenin devreye alma prosedürlerine ilave olarak aşağıdaki prosedürler uygulanır:
• Yardımcı ekipman kontrol sistemi tam olarak aktive edilir
• İzolasyonlar kontrol ediliri
• Toz nakil sistemleri tam olarak devreye alınır
• Bütün ısıtma sistemleri devreye alınır
• Elektrofiltre kapakları kontrol edilir, güvenlik sağlanır
• Trafolardan 2-4 saat öncesinde tüm ısıtıcı sistem devreye alınır
• Silkeleme sistemleri devreye alınır
• Yüksek gerilim sistemi devreye alınır
Elektrofiltre sıcak olarak devreye alındıktan sonra yüksek gerilim değerleri ve silkeleme sistemleri optimize edilir.
Gerilim ve akım değerlerini gözlemlemek çok önemlidir ve filtrenin performansı hakkında bilgi verir. Operatör bu değerleri kaydetmelidir. Filtredeki büyük değişiklikler, elektrotlar arasındaki mesafedeki düşüşler, izolatörlerde sızıntı nedeniyle meydana gelen aşırı sparklar veya filtre bunkerlerindeki tozun aşırı birikmesi ile meydana gelen kısa devreler bu şekilde fark edilebilir. Bu gibi durumlarda filtre içerisi kontrol edilmelidir.
Bazı genel problemler aşağıda verilmiştir:
• Voltaj değeri ani bir şekilde sıfıra doğru düşmektedir. Nominal akım değeri okunuyor amcak gerilim değerinde ani dalgalanmalar var ve bir süre sonra (2-60 saniye) sistem kendini kapatıyor. Ekranda hata mesajı alınıyor.
Bu durum tam bir kısa devre olmasa dahi kısa devreye ramak kaldığı durumlarda meydana gelmektedir. Belki bir toplama plakası hasarı ya da deşarj elektrodu kopması söz konusu olabilir. Filtre içerisinde çok ciddi bir yaklaşmanın olduğu düşünülmelidir. Ya da izolatör kırılması mümkündür.
• Çok hızlı gerilim düşüşleri meydana gelir. Spark sayıları 30 spark/dakikaya dayanmıştır.
Bu durum genelde toplama plakaları ve deşarj elektrodları arasındaki mesafe bozukluklarından (yaşlaşmalarda) kaynaklanmaktadır. Kısa devre söz konusu değildir. Ancak sparklar nedeniyle gerilim ve dolayısıyla akım düşmekte ve filtre verimi azalmaktadır.
• Yavaş gerilim düşüşleri ancak çok ciddi akım düşüşü
Bu durum genelde toplama plakaları ve deşarj elektrodları üzerinde toz birikmesine işaret eder. Silkeleme sistemlerinin çalışmadığı ya da yeterli olup olmadığı sorgulanmalıdır.
• Bütün kamaralarda gerilim düşüşleri bir anda başlar
Bu durum büyük bir ihtimalle yanma ve genel sistemden kaynaklanan etkilerle açıklanabilir. İşletmesel açıdan değişiklikler izlenmelidir.
